Hipotezy
Słowo „hipoteza” pochodzi od grackiego „hipotesis”, czego polskim odpowiednikiem jest słowo „przypuszczenie” lub „domysł”. Chodzi, więc o przypuszczenie lub domysł wysunięty prowizorycznie dla określenia lub wyjaśnienia czegoś. Hipoteza (lub hipotezy) powinna jasno wynikać z dobrze postawionego problemu badawczego, jako odpowiedź na pytanie zawarte w tym problemie. Hipoteza to stwierdzenie, co do którego istnieje pewne prawdopodobieństwo, że stanowić będzie ono prawdziwe rozwiązanie postanowionego problemu lub jak mówi Tadeusz Kotarbiński „hipotezą nazywa się wszelkie twierdzenia częściowe tylko uzasadnione, przeto także domysł, za pomocą którego tłumaczymy dane faktyczne, a więc także domysł w postaci uogólnienia, osiągniętego na podstawie danych wyjściowych” (18,Kotarbiński T.,1960,s.181).
Każdy domysł czy przypuszczenie wymaga sprawdzenia, czyli weryfikacji poprzez przeprowadzenie postępowania badawczego. Hipoteza, której nie można poddać procedurze sprawdzania empirycznego, nie może pretendować do miana hipotezy naukowej. Jan Kmita pisze: „aby zaproponowana do przyjęcia hipotezy mogły być sprawdzone, muszą być sprawdzalne, tzn. muszą być powiązane związkami wynikania za zdaniami obserwacyjnymi; zdania te może obserwacja bezpośrednio potwierdzić i wtedy hipotezy są również potwierdzone, bądź też zdania te mogą się, w świetle obserwacji, fałszywe i wtedy sprawdzane hipotezy na ogół odrzucimy. Sprawdzalność zatem zdań proponowanych na twierdzenia danej dyscypliny empirycznej a więc sprawdzalność hipotez nakłada określone warunki na sposób ich formułowania: na dobór terminów, za pomocą których hipotezy te, a więc ostatecznie wszelkie twierdzenia syntetyczne, są budowane” (17, Kmita J.,1973,s.129).
Nie każda hipoteza jest przydatna jest w badaniach. Przydatna dla badań jest tylko taka hipoteza, która spełni pewne wymogi metodologiczne. Hipoteza musi być:
na tyle nowa, aby ukazywała jakiś nieznany dotąd aspekt badanych faktów, procesów, zjawisk, ich uwarunkowań;
na tyle ogólna, żeby obejmowała swoim zakresem wszelkie fakty, procesy czy zjawiska, których dotyczy;
pojęciowo jasna, to znaczy wyrażona w jednoznacznych terminach, możliwie dostatecznie ostrych (przy używaniu terminów nieostrych należy je dokładnie zdefiniować);
wolna od sprzeczności wewnętrznych, czyli powinna być tak sformułowana, aby nie zawierała zdań wzajemnie sprzecznych;
empirycznie sprawdzalna, czyli dająca się potwierdzić lub obalić poprzez postępowanie badawcze (35,Sztumski J., 1984,s.43).
Hipotezy można podzielić ze względu na cel, któremu służą. Wyróżniamy zatem hipotezy podstawowe, których celem jest wyjaśnienie zasadniczych problemów danej nauki, oraz hipotezy częściowe, wyjaśniające fragment zagadnienia, składającego się na dany problem badawczy. Ze względu na zasięg wyróżniamy hipotezy ogólne lub szczegółowe, które stanowią ukonkretyzowanie hipotez ogólnych. Niekiedy wyróżnia się taż hipotezy heurystyczne, czyli odkrywcze i hipotezy robocze, to znaczy takie, które mają charakter pomocniczy, tymczasowy, a ich celem jest ogólna orientacja badawcza, umożliwiająca sformułowanie zasadniczej hipotezy. Hipotezy można dzielić również ze względu na ich stopień prawdopodobieństwa, co pozwala na wyodrębnienie hipotez wysoko, średnio i mało prawdopodobnych. Ta klasyfikacja ma istotne znaczenie przy ostatecznym wyborze hipotez do zamierzonych badań. Jednak dla ustalenia rzeczywistego stopnia prawdopodobieństwa danej hipotezy, konieczna jest jej weryfikacja a postępowaniu badawczym.
Na podstawie określonych wcześniej problemów badawczych sformułowałam następujące hipotezy:
Wyznaczone przez religię modele małżeństwa i rodziny nie są funkcjonalne współcześnie.
Oczekiwana wyznawców odnośnie życia małżeńskiego i rodzinnego nie pokrywają się z nauczaniem Kościoła/wyznania.
Stopień akceptacji założeń doktrynalnych wyznania, wpływa na preferowany model małżeństwa i rodziny.
Wychowanie w tradycji wyznawanej wiary wpływa na akceptacje społecznego nauczania Kościoła/wyznania.
Stopień integracji ze społecznością religijną wpływa na poglądy jej członków odnośnie życia małżeńsko-rodzinnego.
Wiek małżonków wpływa na poglądy dotyczące życia małżeńsko-rodzinnego.
Luteranie mają najbardziej liberalne poglądy dotyczące życia małżeńskiego i rodzinnego.
Świadkowie Jehowy wykazują najwyższy stopień akceptacji założeń doktrynalnych swojego wyznania odnośnie związków małżeńskich i rodziny.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.